
‘Sanjeevani’ उपक्रमाने गणेशोत्सवात जीवनावश्यक कौशल्य प्रशिक्षणाचा आरंभ
गणेशोत्सवाच्या पार्श्वभूमीवर ‘Sanjeevani’ नावाचा एक महत्त्वाचा उपक्रम राज्यात सुरू केला गेला आहे, ज्याचा उद्देश नागरिकांना, विशेषतः ढोल-ताशा वादन करणाऱ्या कलाकारांना आणि वैद्यकीय विद्यार्थ्यांना, तातडीच्या प्रसंगी जीवनावश्यक कौशल्यांची प्रशिक्षण देणे आहे. हा उपक्रम नागरीकांना CPR (Cardiopulmonary Resuscitation – हृदय आणि श्वास यांना मदत करणाऱ्या पुनरुज्जीवन तंत्र) तसेच भिंतीवर गळती जाणे, दम्याच्या झटक्यांचा सामना, झटके (Seizures) आणि इतर वैद्यकीय आपत्कालीन परिस्थितींचे व्यवस्थापन शिकवण्यावर आधारित आहे.
घटना काय?
या उपक्रमाअंतर्गत, मोठ्या भक्ती-यांच्याच्या मिरवणुकांमध्ये तात्काळ वैद्यकीय मदत उपलब्ध होण्यासाठी प्रशिक्षित स्वयंसेवक तैनात केले जातील. त्यांचा प्रमुख उद्देश असेल की कोणत्याही वैद्यकीय आपत्कालात वेगाने आणि प्रभावी प्रतिसाद सुनिश्चित व्हावा.
कुणाचा सहभाग?
‘Sanjeevani’ उपक्रमात स्थानिक आरोग्यमंत्री, पालिका प्रशासन, वैद्यकीय महाविद्यालये आणि स्वयंसेवी संस्थांचा सक्रिय सहभाग आहे. या संस्थांनी सहभागींना व्यावहारिक तसेच थिअरिकल प्रशिक्षण दिले आहे. या कार्यक्रमात विशेषतः ढोल-ताशा कलाकार आणि मेडिकल विद्यार्थी यांचा समावेश करून सार्वजनिक आरोग्य सुरक्षा घटक मजबूत करण्यावर भर देण्यात आला आहे.
प्रतिक्रियांचा सूर
सरकारने त्याच्याशी संबंधित अधिकृत निवेदनात सांगितले की, “गणेशोत्सव ही संस्कृतीचं प्रतीक असून, या सणात विशेषतः गर्दी आणि उन्माद जास्त असतो. त्यामुळे तातडीच्या परिस्थितीला तोंड देण्यासाठी ‘Sanjeevani’ उपक्रम अत्यंत आवश्यक आहे.” नागरिकांनी या उपक्रमाचे स्वागत केले असून, त्यांनी यामुळे सार्वजनिक सुरक्षिततेत वाढ होईल असे मत व्यक्त केले आहे. याविषयी आरोग्य तज्ज्ञांनीही प्रशिक्षित स्वयंसेवकांचा सहभाग अत्यंत सकारात्मक ठरेल असे म्हटले आहे.
पुढे काय?
सार्वजनिक आरोग्य विभागाने पुढील काही महिन्यांत या उपक्रमाचा विस्तार महाराष्ट्रात इतर मोठ्या सणांपर्यंत करण्याचा मानस व्यक्त केला आहे. या योजनेच्या यशस्वितेनंतर, भविष्यात आणखी अनेक तातडीच्या वैद्यकीय समस्या हाताळण्यासाठी नागरिकांमध्ये तज्ञांची कमतरता भागविण्याचा प्रयत्न होणार आहे.